Čini se da je misterija Platonovog poslednjeg počivališta riješena nakon što su napredne tehnike skeniranja nazvane “bioničko oko” uspjele da prodru u karbonizovani svitak star 2000 godina.

Često hvaljen kao najveći filozof koji je ikada živio, postoje suprotstavljeni izveštaji o Platonovim poslednjim godinama i smrti oko 348. prije nove ere. Međutim, nova istraživanja tvrde da su otkrila tačno Platonovo mjesto sahrane: u bašti njegove akademije u Atini, u blizini svetilišta.

Lokacija je zabilježena u tekstu epikurejskog filozofa Filodemusa, među hiljadama drevnih tekstova u rimskom gradu Herkulaneumu koji su oštećeni nakon erupcije obližnjeg Vezuva 79. godine nove ere.

Tim stručnjaka uspio je da otkrije djelove Istorije Akademije koje je napisao Filodem, a koja opisuje školu koju je Platon osnovao u svoje ime i gdje je predavao svog najpoznatijeg učenika Aristotela.

Kostanca Milijani, direktor Instituta za nauku o nasljeđu pri italijanskom Nacionalnom istraživačkom savjetu, rekla je za Tajms: – Mastilo na bazi ugljenika korišćeno je za pisanje na svicima, koji su zapravo sami pretvoreni u ugljenik usled erupcije, što ih čini veoma teškim za čitanje –

Iako je većina ovog dokumenta već pročitana nakon pokušaja da se dešifruje 1991. godine, tim gospođe Miliani uspio je da otkrije oko 30 odsto više karbonizovanog papirusa.

Koristili su infracrvene i rendgenske skenere, opisane kao “bioničko oko”, da dešifruju više od 1.000 riječi Istorije Akademije, koje su ranije bile nečitke.

To je omogućilo da se po prvi put locira tačno Platonovo mjesto sahrane, rekao je profesor Gracijano Ranokija, koji je predstavio rezultate projekta.

– Znali smo da je Platon sahranjen u akademiji, koja je bila veoma velika, ali zahvaljujući snimcima sada znamo da je sahranjen u bašti u privatnom prostoru, u blizini svetilišta muza – rekao je on.

Tekst takođe sugeriše da je prethodni izvještaj o Platonovom hvatanju od strane Dionisija, vladara Sirakuze za koga se smatralo da ga je prodao u ropstvo oko 387. prije Hrista, možda nije tačno.

U stvari, profesor Ranokija kaže da prema Filodemovom izvještaju, „izgleda da je Platon prodat kao rob još 404. prije Hrista, kada su Spartanci osvojili Eginu, ili, alternativno, 399. godine prije nove ere, odmah nakon Sokratove smrti“.

Istorija Akademije je među zbirkom tekstova pronađenih zakopanih u vili za koju se vjeruje da je pripadala zetu Julija Cezara i poznata kao Herkulanumski papirus.

To je najveća sačuvana biblioteka iz grčko-rimskog svijeta, a većina pročitanog pripisuje se Filodemu.

Hiljade rukopisa, vjerovatno uključujući dela Eshila, Safoa ili čak tekstove o ranim godinama hrišćanstva, smatralo se da su nepopravljivo oštećeni, ali klasicisti se nadaju da bi prodori u tehnologiji mogli otkriti nova otkrića.

Čitanje papirusa počelo je prije tri godine i biće završeno 2026. godine.

Profesor Ranokija je rekao da je tim očekivao “pravi napredak” jer je svoje “bioničko oko” okrenuo ka drugim fragmentima teksta.

Ranije ove godine, grupa studenata univerziteta je takođe uspjela da dešifruje neke ugljenisane tekstove među papirusima Herkulaneuma koristeći vještačku inteligenciju.

Iako je veliki dio Platonovog djela opstao u milenijumima od njegove smrti, bilo je nemoguće napraviti potpunu biografiju njegovog života.

Podučavao ga je Sokrat, koji služi kao narator u Platonovim dijalozima, tekstovima koji su odgovorni za razvoj metafizike, etike, epistemologije i estetike u zapadnoj filozofiji.