Crna Gora je postala neslavni rekorder u nekoliko oblasti, uključujući veličinu vlade, broj službenih automobila, saobraćajne nesreće, samoubistva i uvoz hrane. Uprkos brojnim obećanjima za poboljšanje situacije, problemi poput prekomjernih troškova službenih automobila i niske samodovoljnosti u proizvodnji hrane i dalje opterećuju državu.

Iako se crnogorski sportisti nisu proslavili na OI u Parizu, Crna Gora, ipak, nije u svemu na evropskom, i svjetskom začelju. Naprotiv. Pored toga što već drži veliki broj neslavnih rekorda, nedavno je uspostavila još jedan, a dobili smo i zvaničnu kandidaturu za Ginisa, piše Volim Podgorici (VOP).

NVO 35mm zvanično prijavila Vladu Crne Gore za Ginisovu knjigu rekorda

Crnogorska Vlada, njen prvi čovjek Milojko Spajić, i predstavnici drugih političkih opcija koje vladaju državam, postarali su se da se Crna Gora “katapultira” na “krov Evrope” postavši rekorder u disciplini – veličina vlade. I ne samo Evrope, već vjerovatno i ostatka planete, ako imamo u vidu da je crnogorska Vlada brojnija, recimo, i od kineske.

Tako je premijer Spajić postojećoj listi crnogorskih “rekorda” dodao još jedan – najbrojniju Vladu ikada, koju će pratiti i troškovi po glavi člana, njegovih savjetnika, sekretara, vozača… pa će ta Vlada vjerovatno biti i jedna od najskupljih, ako ne i najskuplja evropska vlada po glavi stanovnika.

Crna Gora čvrsto na čelu Evrope po broju službenih vozila

Crna Gora već dugo drži evropski (a vjerovatno i svjetski) rekord po broju službenih vozila u odnosu na broj stanovnika – po jedno na svakih 140 građana.

Činjenica da smo sada definitivno evropski, a vjerovatno i svjetski rekorderi po veličini Vlade u odnosu na broj stanovnika, izvjesno će nas dodatno učvrstiti i na ovoj poziciji. Svaki novi ministar, džavni sekretar, savjetnik… u skladu sa dosadašnjom, višedecenijskom praksom, moraće imati i odgovarajući službeni automobil visoke klase, pa se može očekivati kupovina još službenih automobila. Troškovi službenih automobila u Crnoj Gori ne svode se na isključivo na službene, već se oni, opet u skladu sa “dobrom praksom” koriste za vikend izlete, privatna putovanja po državi i inostranstvu, završavanje privatnih poslova van radnog vremena… a nijedna vlast nakon smjene trodecenijskog režima nije pokazala istinsku namjeru, a kamoli konkretne poteze, da ovu “dobru praksu” ukine.

Crna gora rekorder po broju službenih vozila: Po jedno na svakih 140 stanovnika! Slovenija ima 20 službenih auta, Švedska nijedno 

Spajićeva Vlada ne zna broj službenih vozila, niti koliko koštaju građane, niti ima namjeru da smanji broj vozila u voznom parku.

Nakon što je proteklih decenija, ranija opozicija a današnja vlast, najoštrije kritikovala bahaćenje i ogromne nepotrebne troškove službenih automobila, četiri godine od pada bivšeg režima, službenih automobila je više nego ikad. U legendu je već ušao dolazak na posao taksijem prvog radnog dana u Vladi, prvog “postDPS” premijera Zdravka Krivokapića. Ovaj premijerov dolazak taksijem se nije ponovio.

Rekorderi po broju saobraćajnih udesa i žrtava u saobraćaju

Crna Gora je u saobraćajnim nesrećama u prethodnih 25 godina izgubila populaciju jednog grada kao što su Plužine.

Ovo je nedavno saopštio tadašnji ministar saobraćaja i pomorstva u Vladi Crne Gore Filip Radulović.

Radulović je rekao da se u Crnoj Gori u prosjeku svakog dana dogodi 18 saobraćajnih nezgoda u kojima devet osoba bude povrijeđeno.

– Od 1999. do 2023. godine u saobraćaju je stradalo 1.996 ljudi, a više od 56.000 je teže ili lakše povrijeđeno -saopštio je Radulović.

Prema informacijama resornog ministarstva, od ukupnog broja povrijeđenih i poginulih, čak 30 odsto su imali između 18 do 35 godina, a u prosjeku godišnje u Crnoj Gori u saobraćaju život izgubi 27 ljudi dobi između 18 i 35 godina.

Prema zvaničnim podacima crnogorske Vlade iz 2021. godine, u dotadašnjem petogodišnjem periodu u Crnoj Gori se dogodilo ukupno 27.818 saobraćajnih nezgoda, od kojih 18.584 su samo sa materijalnom štetom, 8.994 sa povrijeđenim licima i 239 sa poginulim licima. Ovo su podaci iz Strategije poboljšanja bezbjednosti u drumskom saobraćaju 2023-2030.

S obzirom na broj poginulih lica u saobraćajnim nezgodama u odnosu na broj stanovnika, tzv. “javni rizik“ stradanja u saobraćajnim nezgodama u Crnoj Gori je posljednjih godina blizu 90 poginulih na milion stanovnika, što Crnu Goru svrstava među najlošije u Evropi. Od Crne Gore jedno je lošija Rumunija.

Lideri u bezbjednosti saobraćaja, kao što su Norveška i Švedska, su čak šest puta bezbjedniji od Crne Gore (šest puta je manji rizik da neko pogine u saobraćajnoj nezgodi u Norveškoj i Švedskoj nego u Crnoj Gori). Kada se uporedi Crna Gora u odnosu na prosjek za 27 zemalja EU, dvostruko je veći rizik smrtnog stradanja u saobraćajnim nezgodama u Crnoj Gori.

Iako se (ne)bezbjednost u saobraćaju s vremena na vrijeme problematizuje, dosadašnje akcije nisu dale vidljivije rezultate.

Po broju samoubistava Crna Gora na vrhu svjetske ljestvice

Prema poslednjem izvještaju Svjetske zdravstvene organizacije (iz 2019. godine) Crna Gora se nalazila na 14. mjestu u svijetu po broju samoubistava po glavi stanovnika. Kako je od tada broj samoubistava porastao, gotovo vjerovatno je da smo ušli u “prvih 10” na svijetu, a izvjesno smo u samom evropskom vrhu.

Prema podacima Uprave policije, zaključno sa 31. decembrom 2023. godine, UP je registrovala 116 samoubistava u prethodnoj godini, čime se učvršćuje zabrinjavajući bilans suicida u Crnoj Gori.

Tokom 2022. godine registrovano je 126 samoubistava, 2021. godine 111 samoubistava, 2020. godine 109 samoubistava, a 2019. godine 100 samoubistava.

Za samo pet godina 562 osobe su sebi oduzele život u Crnoj Gori.

Prema podacima SZO, naša zemlja imala je u regionu najveću stopu samoubistava – 16,2 odsto (što je sada, izvjesno, i više). Nakon nas, najlošije je stajala Slovenija, sa stopom od 14 odsto, dok je Hrvatska imala stopu 11, Srbija 7,9, Makedonija 7,2 odsto. Albanija je zemlja s najnižom stopom samoubistava u okruženju od 3,7 odsto.

Uprkos ovoj dugogodišnjoj crnoj statistici, Crna Gora praktično nema nikakav vid podrške za lica sa suicidalnim mislima, pa ni SOS liniju na koju bi se mogli javiti za pomoć.

Rekorderi i po uvozu hrane i niskoj stopi pokrivenosti uvoza izvozom

Iako Crna Gora ima visok stepen obradivog zemljišta po glavi stanovnika već decenijama ne uspijeva da iskoristi taj potencijal i proizvede hranu makar za potrebe svog stanovništva. Iako nas ima svega oko 600.000, ne uspijevamo da se prehranimo svojom proizvodnjom. O izvozu da i ne govorimo. Imamo, takođe, jednu od najmanjih stopa pokrivenosti uvoza izvozom u Evropi.

Ukupna spoljnotrgovinska robna razmjena Crne Gore u prošloj godini je, prema podacima Monstata, iznosila 4,48 milijardi eura, a deficit u spoljnoj trgovini bio je prvi put preko tri milijarde eura, tačnije 3,13 milijardi eura. Godinu dana ranije deficit je iznosio 2,83 milijarde eura. Kretanja su bila nepovoljna, jer se smanjio uzvoz, povećao uvoz, i posljedično, povećao se i spoljnotrgovinski debalans, za iznad 10 odsto u odnosu na 2022. godinu. Iz Monstata je saopšteno da je izvezena roba vrijedna 674,3 miliona eura, što je 3,7 odsto manje u odnosu na 2022. Uvoz je bio veći 7,8 odsto i iznosio je 3,81 milijardu eura. “Pokrivenost uvoza izvozom iznosila je 17,7 odsto i manja je u odnosu na uporedni period kada je iznosila 19,8 odsto”, navodi se u saopštenju Monstata.

– Jedan od razloga što se naša poljoprivreda gasi su niske otkupne cijene domaćih proizvoda, od mlijeka pa do mesa, jer naša država štiti trgovačke lance umjesto domaće proizvođače. Zbog toga se strateški moraju mijenjati razvojne politike za jedan od najvećih potencijala razvoja Crne Gore – kazao je krajem 2022. godine, tada član PES-a u predizbornoj kampanji.

I vlast koju predvodi ova partija pridružila se prethodnima iz proteklih decenija čija su obećanja za razvoj poljoprivrede i podršku proizvođačima hrane, kao i obračun sa uvozničkim lobijima i trgovinskim monopolistima, brzo pala u zaborav.

Radulović je svojevremeno kazao da PES vjeruje u razvoj poljoprivrede kao jednog od najbitnijih stubova razvoja sjevera.

– Kad dođemo na vlast otvorićemo regionalne otkupne centre i garantovati fer cijene za domaće meso, mliječne proizvode, jaja, voće i povrće. Ta hrane onda može ići bolnicama, studentskim domovima, školama i to ispod tržišne cijene koju sad plaćaju. Nećemo dozvoliti da velike kompanije koje imaju monopol na tržištu diktiraju otkupne cijene – poručio je on.

Međutim, uprkos obećanjima i najavama, situacija je iz godine u godinu sve lošija, uvoz sve veći, izvoz sve manji, a cijene lete u nebo.