Poslanici Evropskog parlamenta (EP) su ove srijede odobrili nova pravila Evopske unije (EU) za sakupljanje, tretman i ispuštanje gradskih otpadnih voda.

Sa 481 glasom za, 79 protiv i 26 uzdržanih, EP je usvojio sporazum postignut sa Evropskim savjetom u januaru 2024. o reviziji EU standarda koji se tiču upravljanja vodama i tretmana gradskih otpadnih voda radi bolje zaštite javnog zdravlja i životne sredine.

Novi Zakon obavezuje sve zemlje članice da do 2035. godine uvedu pravilo da gradska otpadna voda prođe sekundarni tretman (tj. uklanjanje biorazgradivih organskih materija) prije nego što se ispusti u životnu sredinu, a do 2039. godine i tercijarni tretman (tj. uklanjanje azota i fosfora) u svim postrojenjima za prečišćavanje otpadnih voda. Do 2045. sve EU zemlje moraće da obezbijede i dodatni tretman kojim se uklanja širok spektar mikro-zagađivača – kvaternarni tretman.

Zakonom se predviđa i strogo praćenje različitih parametara javnog zdravlja, kao što su poznati virusi i patogeni u nastajanju, hemijski zagađivači, polifluoroalkil supstance ili PFAS, mikroplastika…

Uvodi se i proširena odgovornost proizvođača kozmetičkih proizvoda i ljekova za ljudsku upotrebu, kako bi se na taj način pokrili troškovi kvartarnog tretmana. Najmanje 80 odsto troškova će pokriti proizvođači, uz dio koji će se finansirati iz državnih budžeta.

Od zemalja EU novim Zakonom o sakupljanju, tretmanu i ispuštanju gradskih otpadnih voda očekuje se i da promovišu ponovnu upotrebu prečišćene otpadne vode iz svih gradskih postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda.

U Crnoj Gori, koja je zemlja kandidatkinja za EU, primjena ovakvih naprednih zakona još je mnogo daleko, budući da se i dalje dešava da pojedini proizvođači, fabrike, firme bez ikakvih ozbiljnijih sankcija ispuštaju svoje otpadne vode direktno u rijeke, od kojih su neke i zakonom zaštićene, poput Zete.

24kroz7