Slika jednog od najpoznatijih austrijskih umjetnika Austrije Gustava Klimta, za koju se vjerovalo da je izgubljena poslednjih 100 godina, prodata je na aukciji u Beču.

Nedovršeno djelo Portret Frolajn Lizere koštalo je 30 miliona eura.

Naručila ga je porodica jevrejskih industrijalaca 1917., godinu dana prije Klimtove smrti.

Slika je poslednji put viđena u javnosti 1925. godine.

Međutim, postoji mnogo nedoumica o slici, ali i debata o tome ko je žena na slici i šta je bilo sa ovim umjetničkim djelom tokom nacističke ere.

Vjeruje se da je na slici jedna od ćerki Adolfa ili Justusa Lizera, braće iz bogate porodice jevrejskih industrijalaca.

Istoričari umjetnosti Tomas Nater i Alfred Vajdinger kažu da je na slici Margaret Konstans Lizer, ćerka Adolfa Lizera. Ali aukcijska kuća Kinski u Beču, koja je prodala umjetničko djelo na aukciji, kaže da bi na slici mogla da bude i jedna od dvije ćerke Justusa Lizera i njegove supruge Henrijete.

Henrijeta, poznata i kao Lili, bila je pokroviteljka moderne umetnosti. Nacisti su je tokom Holokausta poslali u koncentracioni logor Aušvic gdje je umrla. Njene ćerke, Helen i Eni su preživele Drugi svetski rat.

Aukcijska kuća je u saopštenju navela da je „nejasno” šta se zbilo sa slikom nakon 1925. godine.

– Ono što je poznato jeste da je bila u posjedu pravnog zastupnika prethodnih vlasnika tokom šezdesetih i da ju je sadašnji vlasnik dobio posle tri uzastopna nasljeđa – saopštili su iz aukcijske kuće.

Identitet sadašnjih austrijskih vlasnika nije objavljen u javnosti.

Slika je prodata u njihovo ime i pravnih naslednika Adolfa i Henrijet Lizer, na osnovu Vašingtonskih principa – međunarodnog sporazuma kojim se propisuje da se nacistički opljačkana umjetnost vrati potomcima ljudi od kojih su djela oduzeta.

– Prema Vašingtonskim principima, imamo sporazum sa cijelom porodicom – rekao je Ernst Ploil iz aukcijske kuće Kniski za BBC.

U njihovom katalogu sporazum je opisan kao „fer i pravedno rešenje”.

Međutim, Erika Jakubovits, izvršna direktorka predsjedništva Austrijske jevrejske zajednice, rekla je da još uvek ima „mnogih pitanja bez odgovora”.

Ona je pozvala da slučaj istraži „nezavisna strana”.

– Restitucija umjetnosti je veoma osjetljivo pitanje, sva istraživanja moraju biti sprovedena tačno i detaljno, a rezultat mora biti razumljiv i transparentan. Mora se obezbijediti najsavremenija procedura za buduće privatne restitucije – poručila je ona.

Klimtova djela su se u prošlosti prodavala na aukcijama za ogromne sume.

Slika „Dama sa lepezom” (Dame mit Fächer) prodata je za više od 80 miliona eura na aukciji, održanoj u Sotbisu, u junu 2023. godine, što je čini najvrjednijim umjetničkim djelom ikada prodatim na aukciji u Evropi.