Potvrđene kazne za tri osobe zbog lažnog prijavljivanja prebivališta s ciljem glasanja na izborima koji u Šavniku nijesu okončani ni nakon više pokušaja od oktobra 2022. godine

Viši sud u Bijelom Polju potvrdio je 20. maja dvije presude nižih sudova, kojima su tri osobe osuđene na uslovne kazne i kazne kućnog zatvora zbog tzv. „izbornog turizma“ u Šavniku, opštini u kojoj još nijesu završeni lokalni izbori započeti u oktobru 2022. godine.

Odlukama Višeg suda potvrđene su presude Osnovnog suda u Bijelom Polju i Osnovnog suda u Kolašinu. Prva, iz septembra prošle godine, odnosi se na I. R. iz Nikšića, koji je osuđen uslovno na tri mjeseca zatvora zbog krivičnog djela – navođenje na ovjeravanje neistinitog sadržaja. Druga presuda, iz decembra 2024. godine, odnosi se na D. T. i P. M. (čije mjesto prebivališta nije navedeno), koji su osuđeni na tri mjeseca kućnog zatvora, odnosno uslovno na šest mjeseci zatvora zbog istog krivičnog djela.

Sud je odbacio žalbe branioca optuženih, koji je zahtijevao da se presude ponište i predmeti vrate na ponovno odlučivanje.

U obrazloženju presude u slučaju I. R. ističe se da je optuženi imao stvarnu namjeru da promjenom prebivališta dovede u zabludu šavničku filijalu Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), kako bi mu se evidentirao novi prebivališni status i omogućilo ostvarenje prava glasa u Šavniku, iako tamo nije imao stvarno prebivalište.

Viši sud konstatuje da je nadležni organ bio obmanut i da je, na osnovu lažnih podataka, donio odluku kojom je u službenoj knjizi ovjerio neistinite podatke – odnosno da I. R. ima adresu u Šavniku. Navodi se da je lažna prijava prebivališta iskorištena da bi se optuženi upisao u birački spisak i ostvario pravo glasa na lokalnim izborima. I. R. nije sporio ovaj čin, priznajući da je 23. oktobra 2022. godine pokušao da glasa, ali mu je to onemogućeno od strane jednog lica. Kasnije, 23. decembra iste godine, ponovo je prijavio prebivalište u Nikšiću, na adresi Oštrovac br. 126.

D. T. i P. M. su, kako stoji u presudi, proglašeni krivima jer su takođe dali neistinite podatke službeniku MUP-a u Šavniku, s ciljem upisa u birački spisak i ostvarivanja prava glasa na lokalnim izborima.

– Radnja predmetnog krivičnog djela podrazumijeva aktivno djelovanje okrivljenog na dovođenje u zabludu nadležnog organa da ovjeri štogod neistinito, što može da služi kao dokaz u pravnom saobraćaju, a o čemu je sud u prvostepenoj presudi dao jasne i uvjerljive razloge, koje u potpunosti prihvata i ovaj sud – navedeno je u obrazloženju Višeg suda.

Lokalni izbori u Šavniku, koji su počeli 23. oktobra 2022. godine zajedno s još 13 opština, nijesu okončani jer su članovi biračkih odbora iz opozicione koalicije „Za budućnost Šavnika“, koju predvodi nekadašnji Demokratski front, sprječavali dio novoupisanih birača da glasaju, tvrdeći da su prepisani kako bi podržali Demokratsku partiju socijalista (DPS).

Na dva biračka mjesta – u zgradi Opštine i u selu Kruševice – gdje pravo glasa ima ukupno 541 birač, izbori su pokušani devet puta, a posljednji put 18. decembra 2022. godine. I tada su prekinuti, nakon čega Opštinska izborna komisija nije uspjela da se dogovori o njihovom ponavljanju.

Do sada je pred pravosudnim organima procesuirano više desetina lica zbog dešavanja povezanih s izborima u Šavniku, uključujući brojne incidente i fizičke sukobe.

Dio vladajućih partija nedavno je Skupštini podnio predlog dopuna Zakona o biračkom spisku, kojim se predviđa da „izborni turisti“ iz Šavnika – lica koja su nakon izbora odjavila prebivalište u toj opštini – neće moći učestvovati na eventualno ponovljenom glasanju na preostala dva biračka mjesta, iako su još u biračkom spisku.

Istovremeno, šavnička opozicija, koju čini dio konstituenata državne vlasti, već tri mjeseca blokira put Šavnik–Žabljak u znak protesta zbog reizbora Jugoslava Jakića (DPS) za predsjednika opštine i činjenice da lokalni izbori u toj opštini još nijesu završeni.